Ubezpieczenia D&O są nieocenionym wsparciem dla menedżerów, zwłaszcza w momentach kryzysowych dla firm. W takich sytuacjach rośnie ryzyko roszczeń do osób decyzyjnych, aby pokryły straty, które poniosły spółki. Ponadto kluczowi menedżerowie są na celowniku instytucji, które nadzorują dany rynek oraz organów państwowych, a więc muszą się liczyć z tym, że może wobec nich być wszczęte postępowanie urzędowe. Polisy D&O zostały stworzone po to, żeby w takich stresujących momentach menedżerowie nie zostali pozostawieni bez pomocy.

Z mojego doświadczenia wynika, że zainteresowanie polisami D&O jest coraz większe. Członkowie zarządów i kluczowi dyrektorzy w spółkach prywatnych, Skarbu Państwa oraz komunalnych zadają bardzo konkretne pytania dotyczące tego, jak działa to ubezpieczenie. Przede wszystkim interesuje ich to, czy polisa zapewnia swobodę w wyborze prawnika, który będzie ich reprezentował w przypadku ewentualnego roszczenia lub postępowania przed organami, w jaki sposób pokrywane są koszty obrony, czy polisa zapewnia ochronę nie tylko dzisiaj, ale także po zakończeniu przez nich pełnienia swojej funkcji.

Polisy D&O zapewniają szerokie wsparcie. Z ich pomocą można pokryć różne koszty, które pojawiają się w momencie kryzysowym w karierze zawodowej, gdy menedżer spotyka się z zarzutem podjęcia błędnej decyzji lub zaniechania, niezgodności z przepisami prawa. Obecnie, w trudnej sytuacji gospodarczej, szczególne znaczenie może mieć fakt, że polisa zapewnia ochronę m.in. przed roszczeniami na podstawie:

- art. 293 § 1 (dla spółek z ograniczoną odpowiedzialnością) oraz odpowiadającego mu art. 483 § 1 (dla spółek akcyjnych) Kodeksu Spółek Handlowych - odpowiedzialność członków organów spółki za szkodę wyrządzoną działaniem lub zaniechaniem sprzecznym z prawem, lub postanowieniami umowy spółki,

- art. 21 Prawa Upadłościowego, art. 299 Kodeksu Spółek Handlowych oraz art. 116 i 116a Ordynacji Podatkowej – niezłożenie wniosku o upadłość w terminie.

Umowa ma charakter ubezpieczenia od wszystkich ryzyk, tzn. obejmuje pełen zakres odpowiedzialności odszkodowawczej z wyjątkiem obszarów ryzyka wyraźnie wyłączonych z umowy, tj. w szczególności: winy umyślnej, okoliczności znanych przed zawarciem umowy, zobowiązań podatkowych (z wyjątkiem tych dochodzonych z art. 116 lub 116a Ordynacji Podatkowej), kar i grzywien o charakterze karnym, a także szkód osobowych i rzeczowych. W przypadku tych ostatnich istnieją jednak pewne wyjątki, np. pokrycie kosztów obrony czy zadośćuczynienia za ujemne przeżycia psychiczne związane z naruszeniem praw pracowniczych. Co istotne w ramach polisy pokrywane są koszty obrony w postępowaniach cywilnych, administracyjnych, a także karnych. Jednak jeśli prawomocnie zostanie przesądzona wina umyślna menedżera, zobowiązany jest on do zwrotu wypłaconych przez ubezpieczyciela kwot w polisy D&O.

Ocena ryzyka dokonywana jest przez ubezpieczycieli przede wszystkim na podstawie sprawozdań finansowych. W przypadku, gdy te wskazują na złą kondycję spółki, główny wysiłek przy zawieraniu lub odnowieniu polisy D&O skupia się na tym, aby ubezpieczyciel nie zastosował wyłączenia z ochrony ryzyka bankructwa i niewypłacalności.

Aktualnie polski rynek ubezpieczeń D&O jest ustabilizowany. Ceny ubezpieczeń w Polsce dalszym ciągu rosną, jednak już nie ta dynamicznie i skokowo, jak jeszcze w okresie pandemicznym. Klienci zainteresowani są coraz wyższymi limitami ochrony w polisach D&O. Są świadomi rosnących kosztów reprezentacji i obrony prawnej, które stanowią znacząca część wypłat z polis D&O, rosnących wymogów i restrykcji prawnych i jednocześnie niepewnej sytuacji makroekonomicznej. Rynek, przy odpowiedniej aktywności brokera budującego dla klienta program D&O, jest w stanie odpowiedzieć na te potrzeby.

Komentarz z tej wypowiedzi ukazał się w Rzeczpospolita z 14.07.2023 w artykule „Polisa zabezpieczy prezesa przed skutkami błędnych decyzji”, do przeczytania tutaj.