Ustawa Prawo zamówień publicznych (PZP) przewiduje odrębną kategorię zamówień sektorowych, która stanowi nieco złagodzony system udzielania zamówień publicznych. Regulacje dotyczące zamówień sektorowych mogą stosować wskazane w ustawie podmioty, które udzielają zamówienia w celu wskazanych w ustawie rodzajów działalności, takich jak. m.in. poszukiwanie i wydobywanie ropy naftowej, gazu ziemnego, węgla brunatnego, kamiennego i innych paliw stałych, tworzenia sieci do świadczenia publicznych usług związanych z produkcją lub dystrybucją wody, produkcją, przesyłaniem lub dystrybucją energii, obsługi świadczących publiczne usługi w zakresie transportu kolejowego, tramwajowego, trolejbusowego, autobusowego. Zamówieniem udzielonym w celu wykonywania działalności sektorowej może być np. zakup usługi ubezpieczenia.

Podstawowa różnica

Podstawową różnicą w stosowaniu ustawy PZP dla zamówień sektorowych i klasycznych jest zdecydowanie wyższy próg stosowania ustawy dla zamówień sektorowych. Zamawiający klasyczny stosuje przepisy ustawy PZP dla zamówień od kwoty 14 tys.euro, natomiast dla zamówień sektorowych ten próg jest znacząco wyższy i wynosi 400 tys. euro. Aby zamówienie dotyczące zakupu usługi ubezpieczenia zostało uznane za zamówienie sektorowe musi zostać udzielone "w celu wykonywania działalności sektorowej" Jak należy rozumieć to sformułowanie i w jaki sposób należy je interpretować? Interpretacja powinna być szeroka - sektorowym będzie każde zamówienie konieczne do prawidłowego funkcjonowania danej działalności, każde pozostające z nim w funkcjonalnym związku. Każda umowa ubezpieczenia zawarta w celu ochrony ryzyk związanych z działalnością o charakterze sektorowym będzie stanowiła zatem zamówienie sektorowe i dla tego postępowania będą miały zastosowanie przewidziane w ustawie odrębności. Zamawiający prowadzący wyłącznie działalność o charakterze sektorowym stosuje zatem przepisy ustawy PZP właściwe dla zamówień sektorowych, w tym również wyższy próg stosowania ustawy. Jak ma jednak postąpić zamawiający, który oprócz działalności podstawowej prowadzi również inne rodzaje działalności, które nie są zamówieniem sektorowym i nie pozostają z tą działalnością w funkcjonalnym związku? Można spotkać pogląd, że w przypadku zamówienia o charakterze mieszanym należy stosować przepisy ogólne. Zgodnie z tym poglądem, jeśli zamawiający prowadzi taką działalność, powinien stosować procedurę klasyczną, skutkującą uruchomieniem postępowania o udzielnie zamówienia publicznego już wtedy, gdy koszt ubezpieczenia w części niedotyczącej działalności sektorowej przekroczy 14 tys. euro. Taki sposób kontraktowania powinien zostać zastosowany bez względu na wartość, jaką stanowi pozostała (sektorowa) część zamówienia. W mojej ocenie takie podejście jest błędne. Decydujący dla możliwości zastosowania wyższego progu zamówienia jest główny przedmiot zamówienia. Jeśli umowa ubezpieczenia obejmuje w głównej części działalność sektorową, a w pozostałym zakresie jedynie "niesektorowe" poboczne dziedziny działalności, dla zawarcia umowy ubezpieczenia w całości powinno stosować się wyższy próg stasowania ustawy PZP dla zamówień sektorowych.

Trudniej dla wykonawców

Przepisy ustawy PZP dotyczące zamówień sektorowych przewidują szereg usprawnień w stosunku do zamówień klasycznych, co powoduje łatwiejsze zawieranie umowy ubezpieczenia w tym trybie. Podstawową korzyścią jest wysoki próg, który uruchamia konieczność stosowania postępowania o udzielenie zamówienia publicznego. W przypadku zamówień publicznych do kwoty 400 tys. euro zamawiający nie jest zobowiązany do prowadzenia postępowania w trybie ustawy PZP. Niestety wielu zamawiających sektorowych nie idzie z duchem ustawy i wprowadza własne regulaminy postępowań niepublicznych, przewidujące często większe rygory dotyczące postępowania niż sama ustawa. Ze względu na swobodę w tworzeniu własnych regulacji przez zamawiających i wynikającą z tego różnorodność, takie postępowania są dla wykonawców dużo trudniejsze, a często także niezrozumiałe, niż postępowania prowadzone w trybie ustawowym.

Inne ułatwienia

Wśród pozostałych ułatwień w zawieraniu umowy ubezpieczenia w trybie zamówienia sektorowego należałoby wymienić m.in.: możliwość stosowania trybu negocjacji z ogłoszeniem jako trybu podstawowego, możliwość żądania także innych niż wynikające z regulacji rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów dokumentów potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu, możliwość odstąpienia od żądania wadium i zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Szczególnie istotna jest możliwość wykorzystania do przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego trybu negocjacji z ogłoszeniem, bez konieczności powoływania się na zaistnienie przesłanki z art. 55 ust. 1 pkt 3) ustawy PZP (brak możliwości szczegółowego określenia z góry cech zamawianych usług w taki sposób, aby umożliwić wybór najkorzystniejszej oferty w trybie przetargu nieograniczonego lub przetargu ograniczonego. Tryb ten najbardziej dostosowany do specyfiki ubezpieczeń - a jego główne zalety zostały przedstawione w poprzednich artykułach niniejszego cyklu.